اصطلاحات «بیزینس مدل» و «مدل درآمدی» اغلب به جای یکدیگر استفاده می‌شوند، اما در این مطلب می‌خواهیم به جزییات بیشتری درباره ماهیت هر یک از این دو مدل بپردازیم:
«بیزینس مدل»یا مدل کسب و کار، ارتباطات منطقی و نحوه ایجاد ارزش برای مشتریان را به‌صورت یکپارچه توصیف می‌کند. یک شرکت می‌تواند چندین بیزنس مدل را هم‌زمان اجرا کند.
«مدل درآمدی»، ساختاری است که چگونگی درآمدزایی شرکت را توصیف می‌کند. هر بخش مشتری می‌تواند شامل یک یا چند جریان درآمدی باشد.
بیزینس مدل توضیح می‌دهد که چگونه یک شرکت خلق ارزش می‌کند. مدل درآمدی توصیف می‌کند که چگونه یک شرکت با خلق ارزش برای مشتری درآمد ایجاد می‌کند. بنابراین مدل درآمدی، جزء مهمی از مدل کسبوکار است.
بیزینس مدل با چهار عامل کلیدی توصیف می‌شود:
۱. مشتری‌های هدف‌تان چه کسانی هستند (بخش‌های مشتریان، روابط با مشتریان)؟
۲. ارزشی که شرکت برای مشتریان و مهم‌ترین شرکای خود در زنجیره ارزش ایجاد می‌کند چیست (ارزش پیشنهادی)؟
۳. شرکت این ارزش را چگونه ارایه می‌کند (شرکا، فعالیت‌ها و منابع کلیدی)؟
۴.شرکت چگونه درآمد کسب می‌کند (مدل یا ساختار درآمدی)؟
در واقع بوم مدل کسبوکار مفهومی جامع برای توصیف بیزنس مدل است. این بوم به شما اجازه می‌دهد تا بتوانید با استفاده از نه بلوک اصلی این بوم عملکرد شرکت‌تان را توصیف کنید.
بیزینس مدل و مدل درآمدی در «کسبوکار اوبر»:
مدل کسبوکار «اوبر» مبتنی بر فرصت‌های حمل‌و‌نقل خودکار بدون راه‌اندازی یک ناوگان حمل‌و‌نقل ایجاد شده است. صاحبان خودرو (رانندگان) و درخواست‌کنندگان سفر (مسافران) از طریق یک اپ موبایل به یکدیگر متصل می‌شوند و تراکنش های مالی نیز از طریق همان اپ پرداخت می‌شوند.
مسافر قبل از سفر مبلغی را بابت کرایه سفر پرداخت می‌کند. راننده باید در اپ «اوبر» ثبت‌نام کند و به‌صورت هفتگی پرداخت‌ها را در حساب بانکی خود دریافت کند. البته سیستمی هم برای ضمانت امنیت پرداخت تعریف شده است.
مدل درآمدی «اوبر» مبتنی بر جمع‌آوری کرایه‌های پرداختی است، مبالغی که به بخش مشتریان مربوط است. به‌علاوه شرکت درحال ایجاد درآمد بیشتر از طریق افزایش قیمت مبتنی بر تقاضاست.
جریان‌های درآمدی به عنوان بخشی از بیزینس مدل:
نوآوری مدل کسبوکار در برابر نوآوری مدل درآمدی
همان‌طور که پیش‌تر گفته شد، بیزنس مدل شامل 4 مولفه کلیدی‌ست که به‌شدت با یکدیگر مرتبط‌اند. بنابراین تغییر در یک مولفه اغلب منجر به تغییراتی در مولفه‌های دیگر می‌شود. تغییر یا نوآوری در مدل درآمدی می‌تواند کل مدل کسبوکار شرکت را تحت تاثیر قرار دهد.
مثالی از ایجاد تغییر در بیزنس مدل:
یک مثال خوب از اینکه چگونه تغییرات در مدل درآمدزایی می‌تواند کل شرکت را تحت تاثیر قرار دهد، نوآوری در مدل کسبوکار شرکتHilti است. این شرکت به‌جای فروش ماشین‌های‌گران‌قیمت و گرفتن هزینه از مشتریان‌شان بابت تجهیزات از جمله هزینه نگهداری بر استفاده و کاربرد محصولاتش تمرکز دارد. در این شرکت یکی از پرداخت‌های گران‌قیمت با معاملات کوچک‌تر ولی منظم جایگزین شد. این تغییر در نهایت به تغییر در بیزنس مدل شرکتHilti منجر شد.
بیزینس مدل در برابر مدل درآمدی:
تمایز واضح بین بیزینس مدل و مدل درآمدزایی، دیدگاه آگاهانه‌تری برای کل شرکت ایجاد می‌کند. مدل درآمدی برای پیش بینی های بلند مدت کسب و کار مهم است، زیرا می تواند دید کلی از پتانسیل های فعلی و آینده شرکت برای کسب سود را ارائه دهد. مدل درآمدی به‌عنوان یک مولفه کلیدی وابسته در بوم مدل کسبوکار محسوب می شود. ترکیب موفقیت‌آمیز از یک مدل درآمدزایی و بیزنس مدل عالی می‌تواند از کسبوکار شما گوگل و فیس بوکی دیگر بسازد.
مترجم: نازنین توکلی (کارشناس ارشد مدیریت صنعتی)
برگرفته از lead-innovation.com
مطالب پیشنهادی برای مطالعه بیشتر
۳ «بیزینس مدل» کارآمد برای ایجاد شرکت‌های میلیارد دلاری
مدل کسب و کار چیست؟ همه چیز درباره مدل کسب و کار به زبان ساده
نمونه‌ای از بوم مدل کسب و کار؛ بوم مدل کسب و کار شرکت «یونیلیور»
دیدگاه شما